Bouwkundige gebreken bij woningen van jaren 30 en jaren 40 woningen.

door | apr 16, 2021 | Bouwkundig advies

De ‘jaren 30 woning’ is een van de meest gewilde woningtypes in ons werkveld (omgeving Haarlem).
Jaren 30 woningen hebben veel karakter en zijn vaak geleden in buurten en straten die wat ruimer zijn opgezet. Ze liggen vaak in bredere straten, hebben een groter perceel en hebben vaak een achterom. Deze woningen zijn traditioneel gebouwd met houten vloeren en lenen zich goed om naar eigen wens opnieuw in te delen (verbouwen).

Maar wat weten we over deze bouwperiode als het gaat om de veelvoorkomende gebreken? In deze BLOG vindt je een strak overzicht van de veelvoorkomende gebreken bij bouw uit de
Jaren 30 en jaren 40.

De spouwmuur
Jaren 30 woningen zijn bekend om de introductie van de spouwmuur; in plaats van een muur alleen bestaande uit dwarsliggende bakstenen (een ‘steens muur’), werd er een muur geïntroduceerd welke bestond uit een gemetselde buitenmuur, een tussenruimte van een paar centimeter met lucht (voor de isolerende werking en om vocht buiten te houden) en een binnenmuur. Een uitstekende methode totdat men het ca. 70 jaar later wilde gaan isoleren…

Na isoleren
Dit type woningen wordt vaak na geïsoleerd. Met name bij spouwmuur isolatie gaat het opvallend vaak fout. Hierdoor kan vochtdoorslag ontstaan, condensatie van binnenuit of bijvoorbeeld optrekkend vocht. Spouwmuur isolatie is de ‘quickest win’ om energiekosten te besparen, maar tevens ook het grootste risico op bouwkundige gebreken. Wat je voor nu moet onthouden is: Spouwmuurisolatie = wees alert voor problemen! Woning kopen met spouwmuurisolatie? Kijk eerst wat voor spouwmuur isolatie er gebruikt is. Van alle soorten spouwmuurisolatie hebben EPS parels de voorkeur. Spouwmuurisolatie en purschuim is vaak slecht nieuws. Haal er altijd een bouwkundig specialist bij welke jou het beste kan adviseren of het een goede aankoop is, dan wel hoe je eventuele gebreken door spouwmuurisolatie kan verhelpen.

Vochtproblemen door slechte kruipruimte ventilatie
In de buitenmuur zitten ventilatieopeningen die de kruipruimte moeten ventileren. Wat je heel vaak tegenkomt is dat deze geblokkeerd zijn (door bijvoorbeeld plantenbakken) of opzettelijk dichtgezet zijn. (Dit dichtzetten doet met vaak omdat men denkt ongedierte te kunnen weren.) Het gevolg is vocht in de muur en in de kruipruimte niet weg kan. Hierdoor kunnen balken gaan rotten of kunnen er schimmels of zwam ontstaan in de kruipruimte en houten constructievloer.

Tip: signalen van een rotte vloer krijg je als je speling voelt in de vloer de vloer buigt mee. Ook kan dat je met een vochtmeter een te hoog vochtpercentage meet onderaan de binnenmuren op de begane grond.

Voegen
Let goed op de voegen uit deze bouwperiode deze kunnen van matige tot slechte kwaliteit zijn.

Olietank
Bij dit type woningen kan het zijn dat er nog een olietank in de tuin ligt. Belangrijk is dan om te weten of deze gesaneerd is en of hier een Kiwa-certificaat van aanwezig is.

Houten lateien
Boven raampartijen kunnen houten lateien gebruikt zijn. Hout heeft een groter uitzettingscoëfficiënt dan staal of beton. Het gevolg kan zijn dat er scheurvorming is opgetreden of gaat optreden. Ook geldt dat als houten lateien niet goed worden onderhouden, ze gaan rotten en ook hierdoor scheurvorming kan gaan optreden.

Riolering
Vroeger werden er gres rioleringsbuizen gebruikt. Ik kan je 1 ding garanderen en dat is dat deze een keer geen scheuren of kapot gaan je je huis letterlijk in de shit staat. Belangrijk om te weten of deze er zitten en of ze goed bereikbaar zijn om te laten vervangen door een PVC riolering.

Dakpannen
Let goed op de dakpannen, deze kunnen versleten of beschadigd zijn. Soms liggen er nog oude ‘holle pannen’ op het dak deze sluiten niet optimaal af waardoor er vochtproblemen zouden kunnen zijn of ontstaan.

Loden leidingen
Er kunnen loden waterleidingen en/of loden afvoerleidingen in de woning zitten.
Loden waterleidingen kunnen loodvergiftiging veroorzaken. Loden afvoerleidingen hebben dezelfde slechte humor als gres rioolbuizen: ze laten je gegarandeerd een keer finaal in de steek en veroorzaken lekkage. Als je gaat verbouwen en er zijn ergens loden leidingen, zorg dat je dan altijd deze vervangt.

Elektra
Er zit van origine in dit soort woningen oude canvas (stoffen) elektra bedrading. Dit is oude troep en moet je z.s.m. vervangen. Het kan namelijk echt kortsluiting veroorzaken en hiermee brand in jouw woning.

Stalen lateien
Denk je: ‘hè gelukkig heb ik geen houten lateien, maar stalen lateien’. Fout! Ook hier zijn veel problemen mee. Stalen lateien kunnen namelijk gaan oxideren (als ze niet tijdig onderhouden zijn). Als dit gebeurt, dan zetten ze uit en kunnen er scheuren in de buitenmuren ontstaan.

Betonnen lateien
Deze zijn ze pas eind jaren 30 gaan gebruiken. In betonnen lateien kunnen koudebrug problemen ontstaan. Simpele uitleg: de muur is lekker warm geïsoleerd met spouwmuur isolatie maar de betonnen latei boven het kozijn is dat niet. Die vormt een ‘koudebrug’. Een koude brug trekt condens aan. Hierdoor kunnen schimmels ontstaan bij de latei. Ook kan de latei onderhevig raken aan betonrot. De stalen wapening in de latei is dan gaan roesten, en gaat uitzetten waardoor de latei kan scheuren en zijn draagkracht kan verliezen.

Dragende kozijnen
Bij dit type oudere woningen werden nog wel eens kozijnen gebruikt die een dragende functie hadden. Als de rollaag boven het kozijn langer dan 1 meter was, dan dienden deze extra ondersteund te worden en dit gebeurde dan door een stevig dragend kozijn. Het kan zijn dat in de loop der jaren dit kozijn vervangen is en er geen stevig genoeg kozijn is teruggeplaatst zonder extra hulp of dragende constructies. Het gevolg kan dan zijn dat er scheuren in het metselwerk (zijn) ontstaan.

Houten funderingspalen
In deze bouwperiode is veel gebruik gemaakt van grenen funderingspalen. Deze palen zijn extra gevoelige voor bacteriële infecties en schimmels. Vuren palen hebben hier minder last van. Het grootste probleem met houten funderingspalen is echter als ze droog komen staan door wisselende grondwaterstanden. Wat er dan kan ontstaan is paalrot met alle gevolgen van dien.

Houten vloeren
In principe werd er in deze bouwperiode altijd gebruik gemaakt van houten vloeren. Hier zijn dan houten vloerbalken gebruikt waarvan de balkkoppen in de muur verankerd liggen. Optrekkend vocht in de muren kan zorgen dat de paalkoppen gaan rotten en de balken vervangen moeten worden. Maar ook zwam, schimmels, en houtworm zijn veel voorkomende problemen met houten vloeren. Bij aankoopbezichtigingen proberen we er op te letten of de vloer meebuigt (wat kan duiden op rotte balken), proberen we vocht te meten in de muur (vocht kan duiden op rotten balkkoppen) en kijken we of er een kruipluik beschikbaar is waar wij en/of een bouwkundig keurder in kan kijken om te zien of alles goed zit.