Wat mag je vergunningsvrij (uit)bouwen in jouw tuin?

door | dec 29, 2021 | Bouwkundig advies

Dit kan van alles wat zijn. Een berging, een tuinhuis, een kantoor, een sauna, een aanbouw etc. Maar dit moet wel precies aan een lijst met eisen voldoen. Om te weten het gebouw dat jij in je tuin wilt plaatsen mag, zorg dat aan deze eisen voldoet. Eerst moet je weten of het bouwwerk op meer of minder dan 4 meter van het huis komt te staan.

Aanbouw of ander bouwwerk binnen 4 meter van het huis

Komt ‘het bouwwerk’ binnen 4 meter afstand van het oorspronkelijke huis (wat bij een aanbouw het geval is), dan gelden hier de volgende regels voor:

  1. Het mag niet hoger zijn dan 5 meter zijn
  2. Het mag niet hoger zijn dan 30 centimeter boven de scheidingsconstructie van de 2e woonlaag van het huis. Dus niet hoger dan 30 cm dan de 1e verdiepingsvloer van het huis.
  3. Mocht je huis alleen maar uit 1 verdieping bestaan (een bungalow bijvoorbeeld) dan geldt ook dat het niet hoger mag zijn dan 30 centimeter van de bovenkant van het dak van het huis.

Bijgebouw of ander bouwwerk op meer dan 4 meter van het huis
Ga je een ‘bouwwerk’ (bijgebouw) plaatsen om op meer dan 4 meter afstand van het huis te staan, dan gelden de volgende regels:

  1. Als het bouwwerk hoger is dan 3 meter, dan moet het een schuin dak hebben met minimaal 2 schuine dakvlakken. Bijvoorbeeld een zadeldak. De hellingshoek van de schuine dakvlakken mag niet meer dan 55° bedragen.
  2. De dakvoet (dat is het laagste punt van het schuine dak) mag niet hoger zijn dan 3 meter.
  3. De daknok (hoogste punt van het schuine dak) mag niet hoger zijn dan 5 meter
  4. En let op:  de afstand naar de buren bepaald ook de maximale hoogte van de daknok. Dat wordt bepaald door de volgende formule: maximale daknokhoogte [m] = (afstand daknok tot de perceelsgrens [m] x 0,47) + 3
    Dit ziet als volgt uit:
Maximale hoogte van het bijgebouw in de tuin uitrekenen


In dit voorbeeld is de afstand tussen de daknok van het bijgebouw en de perceelgrens met de buren 3,5 meter. De formule voor de maximale daknoghoogte is: maximale daknokhoogte [m] = (afstand daknok tot de perceelsgrens [m] x 0,47) + 3
De maximale daknokhoogte is dus: (3,5*0,47) + 3 = 4,65 meter

Functioneel ondergeschikt
Voor alles dat op meer dan 4 meter afstand van het oorspronkelijke woonhuis gebouwd worden geldt het volgende. De functie van het bijgebouw met ‘functioneel ondergeschikt zijn’ aan het hoofdgebouw. Hier bedoelt de wetgever mee dat het gebruik in planologisch opzicht ondergeschikt en ondersteunend moet zijn aan het gebruik van het hoofdgebouw (het woonhuis). Dit betekent dat er geen primaire woonfuncties zoals woonkamer, keuken of slaapkamer gerealiseerd mogen worden.  Een bijkeuken, atelier, dierenverblijf en berging zijn wel functioneel ondergeschikt te achten aan de functie van een woning. Veel mensen dromen ervan om wel een chaletje in de tuin te hebben voor gasten of voor de verhuur. Voor de gemeente is het weliswaar moeilijk controleerbaar om nu te zien waar de ruimte echt voor gebruikt wordt. Wil je toch de grens opzoeken, dan is ons dringende advies om de hulp in te schakelen van een lokale bouwkundig adviesbureau en/of architect welke ervaring heeft met dergelijke bijgebouwen

Er is maar 1 uitzondering op deze regel en dat is als het bijgebouw gaat dienen als mantelzorgwoning. Dan mag het wel een volledige en zelfstandige woonfunctie hebben.

In alle gevallen gelden verder de volgende regels:

  1. Het mag alleen vergunning vrij in het achtererfgebied van de woning
  2. Het bijgebouw moet op minimaal 1 meter afstand liggen van openbaar toegankelijk gebied. Dit geldt niet als daar geen redelijke eisen van welstand van worden geëist.
  3. Er mag geen dakterras, balkon of andere buitenruimte op het bijgebouw komen
  4. Het mag niet bij een woonwagen
  5. Het mag niet bij recreatiewoningen
  6. De oppervlakte mag niet groter zijn dan de onderstaande regels voor het bebouwingsgebied
  7. De functie van het bijgebouw met ‘functioneel ondergeschikt zijn’ aan het hoofdgebouw. (zie uitleg hieronder)
  8. Als het bouwwerk uit meerdere bouwlagen bestaat (bijvoorbeeld een begane grond én een 1e etage), dan mag alleen de eerste bouwlaag (de begane grond) geschikt zijn als woon/leefruimte.
  9. Let er op, dat als je een aanbouw gaat maken en een muur door gaat breken, dit een constructieve ingreep is en derhalve vergunningplichtig.
  10. Het mag alleen bij woningen die GEEN monument zijn, GEEN beschermd stads- of dorpsgezicht of waar geen andere publiekrechtelijke beperking op zit.
  11. Het mag niet groter zijn dan de maximale grootte die we je hieronder uitleggen.

Maximale grootte
Je mag niet een oneindig groot bouwwerk maken. Hoe groot het mag worden is afhankelijk van jouw achtererfgebied en jouw bebouwingsgebied. Als je deze 2 begrippen hebt uitgerekend, dan gelden de volgende regels:

  1. Is jouw bebouwingsgebied kleiner dan of gelijk aan 100 m2, dan mag je maximaal 50% van dat bebouwingsgebied bij bouwen.
  2. Is jouw bebouwingsgebied tussen de 100 m2 en 300 m2, dan mag jij 50 m2 bijbouwen + 20% van alles boven de 100m2 bebouwingsgebied. Voorbeeld: jouw bebouwingsgebied is 160m2. Jij mag dan 50m2 aanbouwen + 20% van (160-100=) 60m2 = 12m2. Dus 50+12= 62 m2 mag je maximaal nog bebouwen.
  3. Is jouw bebouwingsgebied groter dan 300 m2? Dan mag je 90 m2 bijbouwen + 10% van het deel van het bebouwingsgebied dat groter is dan 300 m2, tot een maximum van in totaal 150 m2. Voorbeeld: jouw bebouwingsgebied is 350m2. Dan mag je maximaal in totaal bijbouwen: 90m2 + 10% van alles boven de 300m2 bebouwingsgebied Jij mag dan 90m2 aanbouwen + 10% van (350-300=) 50m2 = 5m2. Dus 90+5= 95 m2 mag je maximaal nog bebouwen.

Afstand met openbaar gebied
En een laatste vereiste is het volgende. Er moet op minimaal 1 meter afstand zitten tussen jouw bouwwerk en ‘openbaar toegankelijk gebied’. Openbaar toegankelijk gebied zijn wegen, pleinen, parken, plantsoenen, openbaar vaarwater en ander openbaar gebied dat voor publiek algemeen toegankelijk is.